Pese
Pisum sativum subsp. sativum
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Pois cultivé.
Descripcioun :Lou pese es uno planto cultivado bèn couneigudo pèr aquéli qu'an un ouort. Li meno cultivado fan de flour blanco o roso e souvènti-fes soumbro pu que lis estipulo e li vediho de la fueio. La subsp. biflorum, meno fèro procho e àvi dóu pese cultiva, se n'en destrìo qu'a li pecou di flour dous cop mai grand que l'estipulo, e de grano à cresto mai longo (> 2mm). Coumpara emé lou pese-de-champ.
Usanço :De segur lou pese èi bon à manja de proun de biais.
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 1 (2) m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Pisum
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Pisum sativum subsp. sativum L., 1753
Genèbre
Juniperus communis subsp. communis
Cupressaceae
Àutri noum : Cade-pougnènt, Chai, Chai-pougnènt, Genièvre, Genebrié.
Nom en français : Genévrier commun.
Descripcioun :Èi dins li relarg di colo, au soulèu, que lou genèbre vèn bèn. Se destrìo dóu cade emé sis aguio d'uno souleto ligno blanco (estoumato) e sis fru blu e mai pichot.
Usanço :En mountagno s'adoubavo l'estrè de cade, tant requist ! Li grano èron acampado pièi messo à bouli dins un peiròu avans de passa au destré. Lou jus pièi èi cue pèr evapoura l'aigo. Se counservo emé de sucre e se manjo l'ivèr emé de crèmo. Tambèn emé li grano de genèbre se perfumon li carno (lèbre, tourdre...). Sèrvon peréu pèr adouba la liquour de genèbre, soun messo emé d'aigardènt un mes o dous. Un cop boulido, en decoucioun, soun bono pèr la circulacioun dóu sang.
Port : Aubret
Taio : 0,1 à 5 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Juniperus
Famiho : Cupressaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 10 mm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Mars à juliet
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Tepiero seco
- Bos clar
Estànci : Coulinen à Aupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Juniperus communis subsp. communis L., 1753